Gravure, Het hof van Holland naar C. Pronk

50,00

Gravure door H. Spilman van het Buitenhof, naar een tekening van C. Pronk. De gravure is in 1745 uitgegeven door Isaak Tirion. De afmetingen van de afbeelding zijn 24 x 18 cm, De gravure zit in een stevige passe partout, de afmetingen van het geheel zijn 41 x 34,5 cm. De gravure is gevouwen geweest waardoon er onder in het midden een klein scheurtje zit, deze reikt niet tot de afbeelding. (zie foto)

1 op voorraad

Artikelnummer: CS00190 Categorieën: , , , Tags: ,

Beschrijving

This post is also available in: English

Cornelis Pronk (Amsterdam, 1691 – Amsterdam, 1759) was een Nederlands tekenaar en (miniatuur)schilder. Cornelis Pronk werd in 1691 geboren als zoon van een doopsgezinde korenhandelaar. Nadat hij enkele jaren voor zijn vader had gewerkt ging Pronk, op advies van kunstkenner Lambert ten Kate Hermansz in de leer bij Jan van Houten en portretschilder Arnold Boonen. Pronk is vooral bekend geworden door opmerkelijk nauwkeurige topografische tekeningen uit de eerste helft van de 18e eeuw, die de groeiende behoefte aan een exacte weergave van de architectuur weerspiegelde. Rond 1727-1729 begon zijn tekenstijl aldus definitief de vorm aan te nemen van een transparante en trouwe weergave van de getekende gebouwen, geplaatst in een zonnig, vaak italiaans aandoend licht. Hiervoor reisde hij het land door, al dan niet in gezelschap van anderen, maakte schetsen ter plaatse (enkele schetsboekjes zijn nog bewaard gebleven, anderen uit elkaar gehaald en verspreid over collecties) en werkte ze later met een bijna fotografische nauwkeurigheid uit. Aan de hand van schetsen en uitgewerkte tekeningen -die hij gewoonlijk dateerde- kunnen sommige reizen nog worden gereconstrueerd. Hij werd daarmee de stichter van een nieuwe topografische tekenschool en kreeg leerlingen zoals Abraham de Haen, Paulus van Liender en Jan de Beijer. Hij maakte in zijn vroegere periode veel tekeningen in opdracht van Andries Schoemaker, een lakenkoopman en amateur-historicus met wie hij door Noord-Holland, Gelderland, Overijssel, Drenthe en Friesland trok. Hij was ook een van de belangrijkste toeleveranciers van de gravures in Het Verheerlijkt Nederland, gepubliceerd in de periode 1745-1774, van de uitgever Isaak Tirion. Dankzij de reizen en het daaruit voortvloeiend topografisch werk van Pronk c.s. is tegenwoordig veel inmiddels verdwenen erfgoed uit de 18e eeuw nog bekend. Cornelis Pronk heeft daarnaast ook nog een tijd lang ontwerpen voor Chinoiserie serviezen gemaakt.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Cornelis_Pronk

 

Isaak Tirion vestigde zich rond 1725 in Amsterdam, eerst aan de Nieuwendijk (bij de Dam) en vanaf 1742 in de Kalverstraat nr. 10 Hij publiceerde een groot aantal boeken, serie-werken en tijdschriften. Hieronder bevonden zich ook vele topografische werken, zoals:

‘Hedendaagse Historie’ of ‘Tegenwoordige Staat van alle Volken’ in 45 delen.

‘Tegenwoordige Staat der Vereenigde Nederlanden’ in 12 delen.

Ook gaf Tirion een achttal atlassen uit, waarvan tot circa 1784 verscheidene edities verschenen. De inhoud daarvan kon variëren van 34 tot 112 kaarten. Eén van die atlassen was de ‘Atlas van Zeeland’, uitgegeven in 1760, met kaarten, Zeeuwse stads- en dorpsgezichten en prenten van destijds bekende Zeeuwen. Voor deze atlas werd een groot aantal manuscriptkaarten van de Hattinga’s gebruikt als voorbeeld voor de opgenomen gravures van de diverse Zeeuwse eilanden.

Er werden van tijd tot tijd ook verzamelingen van kaarten uitgegeven die als atlas konden worden ingebonden, daarbij werd geadviseerd aan zijn klanten om achter in de band extra ruimte over te laten voor eventuele aanvullingen. De atlaskaarten waren op dik papier gedrukt, de kaarten in zijn boeken moesten het doen met dunner materiaal. Voor het maken van de kaarten had Tirion een aantal graveurs in dienst. Tirion werkte ook in opdracht. De Staten van Holland en West-Friesland vroegen tussen 1754 en 1765 om een groot aantal waterstaatskaarten. Hij hield zich bij deze opdracht uitvoerig met de redactie van het, soms geheime, kaartmateriaal bezig. Na zijn dood, hij werd op 12 oktober 1765 begraven in Amsterdam, zette zijn weduwe, Johanna Koster, de zaak nog enige jaren voort.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Isaak_Tirion

Hendrik Spilman (Amsterdam, 17 februari 1721 – Haarlem, 3 februari 1784) was een Nederlands topografisch graveur, tekenaar en schilder. Hij was een leerling van Abraham de Haen (de jongere, 1707-1748). Spilman was in 1742 geregistreerd bij het Haarlemse Sint-Lucasgilde. Er zijn slechts weinige schilderijen van hem bekend, waaronder een “Het Korte Spaarne te Haarlem bij winter”, dat zich bevindt in het Haarlemse Frans Hals Museum. Wel zijn er veel tekeningen van hem bewaard gebleven, welke aantonen dat hij het land rondtrok om gebouwen en landschappen te schetsen, die later tot tekeningen werden uitgewerkt. Een voorbeeld is een schetsboek van zijn hand dat zich in het Rijksmuseum Amsterdam bevindt en waarin 65 schetsen van Noord-Brabantse dorpsgezichten en kastelen zijn opgenomen. Als zijn belangrijkste werk worden zijn schetsen in het topografische werk: Het Verheerlijkt Nederland beschouwd. Dit bij Isaac Tirion uitgegeven werk besloeg negen delen. Voor acht daarvan maakte hij in totaal ongeveer 800 gravures. Hiervoor gebruikte hij eigen werk, maar ook maakte hij gravures naar werk van Jan de Beyer, Cornelis Pronk, en Abraham de Haen. Ook het werk van Cornelis Ploos van Amstel diende hem tot inspiratiebron.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Spilman