Hertspieghel en andere zede-schriften
€400,00
Hendrik Laurensz.: Hertspieghel en andere zede-schriften. Meest noyt voor dezen gedrukt. Amsterdam, H. Wetstein, 1694. Contemporain perkament met blindstempeling (rug gerepareerd), [16] + 224 p. Met ex-libris van H. de la Fontaine Verwey. = Landwehr 753, maar met extra platen De gegraveerde titelpagina door J. Mulder naar P.H. Tiedeman toont de Griekse harpspeler Arion gezeten op een dolfijn. Op de tegenover liggende pagina een portretgravure van Spieghel door P. van Gunst. De typografische titelpagina in zwart en rood gedrukt met drukkersmerk “Terar, dum prosim”, (= Laat mij maar verteren, als ik slechts nuttig ben). Verder 2 ongesigneerde, uitslaande platen waaronder de fameuze Grot van Plato, 7 gravures van Muzen door Pieter Nolpe (kopieën naar Goltzius voor de uitgave van de Hertspiegel van 1650) en 8 ongesigneerde emblematische prenten. De grot van Plato, afgebeeld als een kamer van het hart. De grot wordt door een grote muur in tweeën gedeeld. Op de muur staan allerlei personificaties (Liefde, Hoop, Geloof, Gierigheid, Drankzucht, Faam, enz.). Een vuurpot achter deze personificaties werpt hun schaduwen op de grotwand. Op de voorgrond rechts zit een grote groep mensen, van verschillende standen en religies. Ze zijn aan het discussiëren, maar kijken alleen naar de schaduwen van de personificaties. Ze bevinden zich in de schaduw van de muur. Links op de voorgrond van de grot bevindt een groep geleerden zich in het licht. Ook zij debatteren, maar kijken naar de personificaties en de vuurpot. Twee geleerden trachten de mensen achter de wand te overtuigen in het licht te stappen. Op de achtergrond een smalle doorgang naar de wereld buiten de grot. Slechts drie mannen hebben de doorgang opgemerkt en doorlopen. Zij bevinden zich in de buitenlucht. De prent heeft een Latijns opschrift met een Bijbelcitaat en een opdracht.
1 op voorraad
Beschrijving
This post is also available in:
English
Hendrik Laurensz. Spieg(h)el (Amsterdam, 11 maart 1549 – Alkmaar, 4 januari 1612) was een van de belangrijkste Amsterdamse schrijvers en denkers uit de tweede helft van de zestiende eeuw. Hij probeerde het Nederlands voor literatuur, wetenschap en conversatie op te waarderen. Hij wordt gezien als een wegbereider van Vondel, Hooft en Huygens. Albert Verwey probeerde Spiegel als een voorloper van Spinoza te voor te stellen. Spiegel was een dichter, taalwetenschapper en filosoof. Hij was een van de oprichters van de rederijkerskamer De Eglantier. Zijn vader, Laurens Pietersz. Spiegel, een rijke zeepzieder en grondeigenaar kwam uit Nieuwe Niedorp en handelde in graan, vruchten en teer. Spiegel was de auteur van de eerste grammatica van het Nederlands, de Twe-spraack, in 1584 verschenen bij Plantijn. Mogelijk werkte hij daarbij samen met Roemer Visscher; Coornhert schreef het voorwoord. Een deel van de familie ging over naar het protestantisme, een deel bleef rooms-katholiek. Hendrik zelf bleef katholiek, maar predikte verdraagzaamheid naar mensen met een ander geloof, en verwierp het geweld van protestanten tegen katholieken net zoals het geweld van katholieken tegen protestanten. Zijn broer en zus waren betrokken bij de oprichting van het RK Maagdenhuis in Amsterdam. Spiegel bezong de ondergang van de Armada en als een van de eerste dichters de opkomst van Amsterdam. In 1589 moest hij een zware boete betalen, omdat hij een benoeming als raad van de Admiraliteit van Amsterdam, toen nog gevestigd in Hoorn, weigerde. Het geld van deze boete ging naar een armenhuis in Den Haag. Spiegel publiceerde het toneelstuk Numa een bewerking van een werk van Plutarchus, dat met die weigering in verband wordt gebracht. Spiegel woonde aan het Singel 140-142, in een pand gebouwd door Hendrick de Keyser, maar sleet zijn leven voor een goed deel op zijn buitenplaats Meerhuizen, even buiten de stad langs de Amstel. Hij staat afgebeeld op een schuttersstuk door Cornelis Ketel. In 1602 verhuisde Spiegel – nadat hij opnieuw getrouwd was – naar Haarlem. Hij ligt begraven in Alkmaar, waar zijn zwager woonde. Over ethiek schreef Spiegel een tamelijk ontoegankelijk werk, Hertspiegel, dat postuum verscheen. Daarin betoogde hij dat de mens zijn blik moest richten op al het moois, maar voor alles naar zelfkennis moest streven.
Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Laurensz._Spiegel
