Beschrijving

This post is also available in: English

Hendrik Spilman (Amsterdam, 17 februari 1721 – Haarlem, 3 februari 1784) was een Nederlands topografisch graveur, tekenaar en schilder. Hij was een leerling van Abraham de Haen (de jongere, 1707-1748). Spilman was in 1742 geregistreerd bij het Haarlemse Sint-Lucasgilde. Er zijn slechts weinige schilderijen van hem bekend, waaronder een “Het Korte Spaarne te Haarlem bij winter”, dat zich bevindt in het Haarlemse Frans Hals Museum. Wel zijn er veel tekeningen van hem bewaard gebleven, welke aantonen dat hij het land rondtrok om gebouwen en landschappen te schetsen, die later tot tekeningen werden uitgewerkt. Een voorbeeld is een schetsboek van zijn hand dat zich in het Rijksmuseum Amsterdam bevindt en waarin 65 schetsen van Noord-Brabantse dorpsgezichten en kastelen zijn opgenomen. Als zijn belangrijkste werk worden zijn schetsen in het topografische werk: Het Verheerlijkt Nederland beschouwd. Dit bij Isaac Tirion uitgegeven werk besloeg negen delen. Voor acht daarvan maakte hij in totaal ongeveer 800 gravures. Hiervoor gebruikte hij eigen werk, maar ook maakte hij gravures naar werk van Jan de Beyer, Cornelis Pronk, en Abraham de Haen. Ook het werk van Cornelis Ploos van Amstel diende hem tot inspiratiebron.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Spilman

Cornelis Pronk (Amsterdam, 1691 – Amsterdam, 1759) was een Nederlands tekenaar en (miniatuur)schilder. Cornelis Pronk werd in 1691 geboren als zoon van een doopsgezinde korenhandelaar. Nadat hij enkele jaren voor zijn vader had gewerkt ging Pronk, op advies van kunstkenner Lambert ten Kate Hermansz in de leer bij Jan van Houten en portretschilder Arnold Boonen. Pronk is vooral bekend geworden door opmerkelijk nauwkeurige topografische tekeningen uit de eerste helft van de 18e eeuw, die de groeiende behoefte aan een exacte weergave van de architectuur weerspiegelde. Rond 1727-1729 begon zijn tekenstijl aldus definitief de vorm aan te nemen van een transparante en trouwe weergave van de getekende gebouwen, geplaatst in een zonnig, vaak italiaans aandoend licht. Hiervoor reisde hij het land door, al dan niet in gezelschap van anderen, maakte schetsen ter plaatse (enkele schetsboekjes zijn nog bewaard gebleven, anderen uit elkaar gehaald en verspreid over collecties) en werkte ze later met een bijna fotografische nauwkeurigheid uit. Aan de hand van schetsen en uitgewerkte tekeningen -die hij gewoonlijk dateerde- kunnen sommige reizen nog worden gereconstrueerd. Hij werd daarmee de stichter van een nieuwe topografische tekenschool en kreeg leerlingen zoals Abraham de Haen, Paulus van Liender en Jan de Beijer. Hij maakte in zijn vroegere periode veel tekeningen in opdracht van Andries Schoemaker, een lakenkoopman en amateur-historicus met wie hij door Noord-Holland, Gelderland, Overijssel, Drenthe en Friesland trok. Hij was ook een van de belangrijkste toeleveranciers van de gravures in Het Verheerlijkt Nederland, gepubliceerd in de periode 1745-1774, van de uitgever Isaak Tirion. Dankzij de reizen en het daaruit voortvloeiend topografisch werk van Pronk c.s. is tegenwoordig veel inmiddels verdwenen erfgoed uit de 18e eeuw nog bekend. Cornelis Pronk heeft daarnaast ook nog een tijd lang ontwerpen voor Chinoiserie serviezen gemaakt.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Cornelis_Pronk